Autostrada A4: Historia budowy pierwszej autostrady w Polsce

Województwo dolnośląskie

Historia autostrady A4 zaczyna się w latach 30 XX wieku. W powojennych latach autostrada A4 nie ma zbyt wielu użytkowników. Dopiero z początkiem produkcji rodzimych samochodów osobowych, nastąpiła potrzeba modernizacji A4, a autostrada została włączona do komunikacyjnej architektury drogowej.

A4 w Polsce rozpoczyna swój bieg w Jędrzychowicach k. Zgorzelca, gdzie łączy się z niemiecką autostradą z kierunku Drezna. Łączna długość autostrady A4 wynosi 672 km, w województwie dolnośląskim ma niecałe 194 km. Przebiega poprzez okolice Zgorzelca, Bolesławca, Legnicy, Wrocławia.

• odcinek Berlin - Górny Śląsk (łącznie ok. 100 km) wybudowany został odcinek ówczesnej Reichsautobahn w latach 1936-1939
  
  
• odcinek od Jędrzychowic (k. Zgorzelca) do węzła z DK4 (długość ok. 2km) wybudowany został w latach 1994-1996
  
  
• odcinek od Jędrzychowic (k. Zgorzelca) do Krzyżowej (długość ok. 51 km) wybudowany został od nowa w latach 2006-2009
  
  
• odcinek od Krzyżowej do Krzywej (długość ok. 10 km) był remontowany w latach 1994-1996 jako fragment modernizowanego odcinka A18 Golnice - Krzywa
  
  
• odcinek Krzywa - Bielany Wrocławskie (długość ok. 92 km) był remontowany etapowo w latach 2004-2006.
  
  
• odcinek Bielany Wrocławskie - Nogowczyce (woj. opolskie) (długość 125 km) oddano do użytku odcinek nowoczesnej autostrady w latach 2000-2001
  
  
• odcinek Bielany Wrocławskie - przed węzłem Brzeg (Przylesie) (długość ok. 40 km) 
  
  

Województwo opolskie

Prace projektowe dotyczące autostrady A4 rozpoczęte zostały w roku 1974 i były kontynuowane do roku 1980. Z uwagi na kryzys prace zostały w roku 1980 przerwane.

W latach 1986-1994 podjęte były ponownie prace projektowe i częściowo roboty m.in. na odcinku od Przylesia do Gogolina. Wybudowano lub wyremontowano 4 mosty w rejonie Nysy Kłodzkiej, wybudowano odcinek jezdni od Przylesia do Prądów i uruchomiono ruch na odcinku Przylesie - Prądy (częściowo na dwóch jezdniach).

W latach 1995-1996 udało się pozyskać środki z Unii Europejskiej (w ramach środków przedakcesyjnych ) fundusze PHARE, ISPA i pożyczkę EBI na budowę autostrady A4 na odcinku od Wrocławia do Gliwic. Powołane zostało w Opolu Biuro Budowy Autostrady Wrocław - Gliwice jako samodzielna jednostka. Prace budowlane trwały od roku 1997 do roku 2005, kiedy to oddany został do użytkowania odcinek A4 (Kleszczów - Sośnica).

Fot. GDDKiA

Województwo śląskie

Długość autostrady A4 na terenie województwa śląskiego wynosi 86.2 km i została zrealizowana w latach 1986-2005 r. w podziale na zadania:

• węzeł Murckowska - gr. woj. małopolskiego o długości 28,0 km, lata realizacji: 1986-1999r.
  
  
• węzeł Murckowska- węzeł Mikołowska o długości 3,9 km, w latach 1994-1999 po wybudowaniu autostrady A4 do Katowic zmodernizowana została do parametrów GP (główna ruchu przyspieszonego) Aleja Górnośląska przebiegająca po śladzie autostrady na długości 3,9 km.
  
  
• węzeł Mikołowska - węzeł Batorego o długości 4,4 km, zrealizowany w okresie od listopada 1998 r. do maja 2002 r. Oddanie do ruchu nastąpiło w listopadzie 2001 r.
  
  
• węzeł Batorego - węzeł Wirek o długości 6,2 km, zrealizowany w okresie od czerwca 2002 r. do grudnia 2004 r. Oddanie do ruchu nastąpiło 25.01.2005 r.
  
  
• węzeł Wirek - węzeł Sośnica o długości 9,5 km, zrealizowany został w okresie od marca 2002 r. do grudnia 2004 r. Oddanie do ruchu - 25.01.2005 r.
  
  
  

Fot. GDDKiA

Województwo małopolskie

• Wielicka ( Kraków ) - Szarów o długości: 19,9 km, Lata realizacji robót: 2007-2009

• Wzmocnienie autostrady A4 Balice-Opatkowice (Południowa Autostradowa Obwodnica Krakowa) o długości: 16,1 km, lata realizacji robót: 2007-2008
  
  
• Wzmocnienie autostrady A4 Opatkowice - Kąpielowa (Południowa Autostradowa Obwodnica Krakowa) o długości: 1,9 km, lata realizacji robót: 2009 r.
  
  
• Kraków- Tarnów, węzeł Szarów - węzeł Krzyż (obecnie węzły nazywają się Targowisko i Tarnów Północ):
  
  - A4 węzeł Szarów - Brzesko o długości: 24,5 km, lata realizacji robót : 2010-2012
  
  - węzeł Brzesko - węzeł Wierzchosławice (obecnie węzeł Tarnów Zachód) o długości: 20,8 km, lata realizacji robót  2011-2013
  
  - węzeł Wierzchosławice (obecnie węzeł Tarnów Zachód) - węzeł Krzyż (obecnie Tarnów Północ) o długości 12,9 km, lata realizacji robót : 2010-2012

Fot: GDDKiA

Województwo podkarpackie

Autostrada A4 na Podkarpaciu o długości 171 km posiada w swoim zakresie 13 węzłów autostradowych co przekłada się średnio na węzeł zlokalizowany co 14 km. Na podkarpackim odcinku A4 znajdują się 4 Obwody Utrzymania Autostrady (OUA) zlokalizowane kolejno na węźle Dębica Zachód, Rzeszów Zachód, Jarosław Zachód i Przemyśl oraz 7 par Miejsc Obsługi Podróżnych. Kierowcy jadąc autostradą A4 od gr. woj. małopolskiego i podkarpackiego do granicy państwa w Korczowej, przejadą ten odcinek w ok. 1,5 godz.

• A4 w. Tarnów Północ - w. Dębica Wschód, dł. 34,8 km. Podpisanie umowy z I wykonawcą: 07.07.2010. Odstąpienie od umowy z I wykonawcą: 24.07.2012. Podpisanie umowy z II wykonawcą: 07.05.2013. Oddanie do ruchu: 30.10.2014
  
  
• A4 w. Dębica Wschód - w. Rzeszów Zachód, dł. 32,8 km. Podpisanie umowy z wykonawcą: 10.05.2010 oddanie do ruchu: 30.10.2013
  
  
• A4 w. Rzeszów Zachód - w. Rzeszów Północ, dł. 4,0 km. Podpisanie umowy z I wykonawcą: 22.04.2010. Odstąpienie od umowy z I wykonawcą: 29.05.2012. Podpisanie umowy z II wykonawcą: 01.02.2013. Oddanie do ruchu: 30.10.2013
  
  
• A4 w. Rzeszów Północ - w. Rzeszów Wschód, dł. 6,9 km. Podpisanie umowy z wykonawcą: 26.02.2010. Oddanie do ruchu: 10.09.2012
  
  
• A4 w. Rzeszów Wschód - w. Jarosław Zachód, dł. 41,2 km. Podpisanie umowy z I wykonawcą: 23.09.2010. Data odstąpienia od umowy z I wykonawcą: 14.01.2014. Podpisanie umowy z II wykonawcą: 16.09.2014. Oddanie do ruchu: 20.07.2016
  
  
• A4 w. Jarosław Zachód - w. Przemyśl, dł. 25,6 km. Podpisanie umowy z wykonawcą: 29.10.2009. Oddanie do ruchu: 27.05.2013 i 20.12.2013
  
  
• A4 w. Przemyśl - Korczowa (gr. państwa), dł. 21,4 km. Podpisanie umowy z wykonawcą: 04.11.2009. Oddanie do ruchu: 23.12.2013.