Obwodnica Wrocławia

Zamknięty pierścień dróg wokół miasta jest marzeniem władz chyba każdej większej metropolii, jak i jej mieszkańców, którzy na co dzień muszą borykać się z utrudnieniami komunikacyjnymi. Taki system obwodnic będzie miał Wrocław, jednak dopiero po ukończeniu Wschodniej Obwodnicy Wrocławia. Poza WOW pierścień ten będą tworzyć AOW, A4 oraz łącznik Długołęka Co więcej, Wrocław może mieć również drugi pierścień drogowy - wewnętrzny. Istniejąca Śródmiejska Obwodnica Wrocławia ma bowiem zostać domknięta. Jednak plany co do tej inwestycji są najmniej sprecyzowane.

Autostradowa Obwodnica Wrocławia - autostrada A8

To niewątpliwie najważniejsza droga w sieci drogowej Wrocławia i okolic, a także najważniejsza z trzech wrocławskich obwodnic. Powstała, jak na polskie warunki, stosunkowo szybko, w czym duża zasługa przyznania Polsce organizacji Euro 2012 i wyboru Wrocławia jako jednego z miast, gdzie były organizowane mecze. Jeden z węzłów na tej obwodnicy znajduje się w bliskim sąsiedztwie stadionu Wrocław i było oczywiste, że bez tej obwodnicy w dniu meczu ruch drogowy we Wrocławiu zostałby sparaliżowany.

Autostradowa Obwodnica Wrocławia (w ciągu drogi E67) stanowi ważny element nie tylko dla Wrocławia, ale również dla krajowej sieci drogowej. Autostrada A8 łączy bowiem drogę ekspresową S8 i drogę krajową nr 5 (przyszłą S5) z autostradą A4, co pozwala kierowcom, jadącym od Warszawy, Łodzi czy Poznania dostać się szybko w kierunku do niemieckiej granicy bądź na południe w stronę Czech.

W ramach AOW powstało siedem węzłów drogowych:

• węzeł Kobierzyce - skrzyżowanie z DK 8 (w kierunku Kłodzka, Kudowy i granicy Czech) oraz z DK 35 (w kierunku Świdnicy oraz Wałbrzycha);

• węzeł Wrocław Południe - skrzyżowanie z autostradą A4 (w kierunku zachodnim Legnica i granica z Niemcami, w kierunku wschodnim Górny Śląsk, Kraków oraz granica z Ukrainą);

• węzeł Wrocław Zachód - skrzyżowanie z drogą wojewódzką 347 (w kierunku na Kąty Wrocławskie);

• węzeł Wrocław Lotnisko - skrzyżowanie z drogą dojazdową (ul. Graniczna) do Lotniska im. Mikołaja Kopernika;

• węzeł Wrocław Stadion - skrzyżowanie z DK 94 (w kierunku Legnicy, a także drogi ekspresowej S3) oraz zjazd na Stadion Wrocław;

• węzeł Wrocław Północ - skrzyżowanie z DK 5 (docelowo również z S5 w kierunku na Poznań);

• węzeł Wrocław Psie Pole - skrzyżowanie z S8 (w kierunku na Łódź i Warszawę) oraz łącznikiem Długołęka.

Choć omijająca od zachodniej i północnej strony centrum Wrocławia obwodnica określana jest mianem autostradowej, to jednak tylko 22,4 km tej drogi ma parametry autostrady (A8). W skład zachodniej obwodnicy Wrocławia wchodzi również 4,4-kilometrowy odcinek drogi ekspresowej S8, łączący węzeł Wrocław Południe z węzłem Kobierzyce. AOW uzupełniają ponadto dwa łączniki, bez których rola tej obwodnicy Wrocławia byłaby dużo mniejsza. Na południu powstał tzw. łącznik Kobierzyce o długości 2,4 km, dzięki któremu można dostać się na obwodnicę bezpośrednio z drogi krajowej nr 8 we wsi Magnice poprzez węzeł Kobierzyce. Z kolei na północy tzw. łącznik "Długołęka", liczący 6,2 km, łączy AOW z krajową "ósemką" w Długołęce, a wg planów w 2020 roku połączy również AOW ze Wschodnią Obwodnicą Wrocławia.

Początki inwestycji pt. Autostradowa Obwodnica Wrocławia sięgają 2003 roku, kiedy to została wydana przez wojewodę dolnośląskiego decyzja lokalizacyjna dla autostrady A8. Kolejne dwa-trzy lata to okres wykupu gruntów oraz uzyskiwania niezbędnych pozwoleń. W 2008 roku zakończone zostały procedury przetargowe i podpisano umowy z wykonawcami na realizację tej inwestycji.

Budowa Autostradowej Obwodnicy Wrocławia A8 została podzielona na trzy zadania:

• Zadanie I – odcinek od węzła Wrocław Południe do węzła Lotnisko o długości ok. 7,5 km, wraz z łącznikiem Kobierzyce od Magnic do skrzyżowania z autostradą A4 (ok. 7 km) - koszt zadania 779.312.370,20 zł - wykonawca firma Budimex.

• Zadanie IIA - Most Rędziński przez Odrę wraz z estakadami dojazdowymi o długości ok. 1,7 km - koszt zadania 576.781.702,11 zł - wykonawca konsorcjum firm Mostostal Warszawa i Acciona Infraestructura.

• Zadanie IIB - odcinek od węzła Lotnisko do węzła Pawłowice, wraz z łącznikiem Długołęka o łącznej długości ok. 20 km - koszt zadania 2.058.107.021,34 - wykonawca konsorcjum firm Strabag, Heilit+Woerner, Dywidag i Mostostal.

Magnice - autostrada A4

Pierwszym oddanym do użytku fragmentem zachodniej obwodnicy Wrocławia był łącznik od Magnic do autostrady A4 o długości ok. 7 km wraz z dwoma węzłami (Kobierzyce i Wrocław Południe). Pozwalał on ominąć miejscowość Bielany Wrocławskie, jednak wjazd do samego Wrocławia wciąż odbywał się przez węzeł Bielany Wr. Łącznik Kobierzyce jest drogą klasy GP, zaś od węzła Kobierzyce kierowcy jadą dwupasmową drogą ekspresową. Ten fragment AOW został oddany do ruchu 30 grudnia 2010 roku.

A8 Węzeł Wrocław Południe - węzeł Wrocław Lotnisko

Pierwszym właściwym fragmentem AOW kierowcy pojechali 5 maja 2011 roku i dopiero oddanie tego odcinka pozwoliło znacząco odciążyć węzeł bielański. Fragment ten, liczący prawie 7,5 km, pozwolił ponadto w szybki sposób dostać się mieszkańcom południowych dzielnic Wrocławia, a także jadącym z południa kraju do wrocławskiego lotniska.

A8 Węzeł Wrocław Północ - węzeł Wrocław Psie Pole (łącznik Długołęka)

15 lipca 2011 roku kierowcy otrzymali północny fragment AOW, liczący ok. 11 kilometrów. W ramach tego zadania powstały dwa węzły drogowe. Węzeł Wrocław Północ łączy A8 z ul. Żmigrodzką, czyli drogą krajową nr 5. W ramach tego węzła zaczynać się będzie również budowana już droga ekspresowa S5 w kierunku na Poznań. Niedaleko od tego węzła znajduje się ponadto wjazd na Śródmiejską Obwodnicę Wrocławia.

Drugi z węzłów - Wrocław Psie Pole - stanowi zakończenie AOW, skąd kierowcy mogą albo kontynuować jazdę drogą ekspresową S8 w kierunku Łodzi i Warszawy, albo skręcić w łącznik Długołęka do starej "ósemki".

Rędziński Most Autostradowy

Ostatni oddany do użytku odcinek AOW był najkrótszym, ale jednocześnie jednym z najtrudniejszych. Rędziński Most Autostradowy wraz z estakadami liczy zaledwie nieco ponad 1,7 km. Posiada jednak najwyższy w Polsce pylon (122 m wysokości) i jest czwartym co do wielkości mostem betonowym na świecie. Most na AOW, a tym samym cała Autostradowa Obwodnica Wrocławia, został oddany do użytku 31 sierpnia 2011 roku.

Wschodnia Obwodnica Wrocławia

Wschodnia Obwodnica Wrocławia, zwana również "łącznikiem aglomeracyjnym A4-S8", pozwoli ominąć Wrocław od strony południowo-wschodniej. Stanie się to jednak najwcześniej w 2020 roku, bowiem wciąż brakuje dwóch odcinków do zamknięcia tej obwodnicy Wrocławia.

Ze strategicznego (krajowego) punktu widzenia, Wschodnia Obwodnica Wrocławia jest mniej istotna od przejezdnej już Autostradowej Obwodnicy Wrocławia, jednak dla mieszkańców południowo-wschodnich części powiatu wrocławskiego jest może nawet ważniejsza. Brak mostu na Odrze w tym rejonie powodował bowiem, że mieszkańcy np. gminy Siechnice, by dostać się do Długołęki i dalej w kierunku Warszawy musieli bądź jechać przez centrum Wrocławia i najbliższy most Grunwaldzki, bądź kierować się aż do Oławy. Wschodnia obwodnica połączy gminy Siechnice, Czernica, Długołęka i Wrocław oraz drogi wojewódzkie 395 i 455 z drogami krajowymi 94 i 8 oraz autostradą A4.

Pierwsze prace planistyczne nad tą drogą rozpoczęły się już w 1999 roku, jednak ze względu na priorytetowe potraktowanie AOW to właśnie zachodnie obejście Wrocławia jest dziś już całkowicie przejezdne, zaś na wschodnią obwodnicę musimy jeszcze poczekać kilka lat. Co więcej, istniejąca obwodnica spowodowała, że wschodnia część pierścienia drogowego, który będzie otaczał Wrocław, nie będzie drogą krajową, a tylko wojewódzką (w pewnym momencie była nawet mowa o drodze powiatowej). Nieobecność na liście planowanych dróg krajowych spowodowała, że o finansowanie tej inwestycji musiał troszczyć się samorząd województwa dolnośląskiego, co znacząco utrudniło zdobycie środków pieniężnych. Aktualnie droga ta znalazła się w Regionalnym Programie Operacyjnym dla Województwa Dolnośląskiego, współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Zadanie pt. Wschodnia Obwodnica Wrocławia zostało podzielone na cztery części:

• budowa obwodnicy od węzła A4 Bielany Wrocławskie do drogi wojewódzkiej nr 395 (rondo Żerniki Wrocławskie);

• budowa obwodnicy od Żernik Wrocławskich do Siechnic (DK94); 
  
  
• budowa obwodnicy od Siechnic do Łan (DW 455);

• budowa obwodnicy od Łan do Długołęki (DK98).

Cała Wschodnia Obwodnica Wrocławia będzie liczyć ok. 30 kilometrów. Obecnie przejezdne są dwa jej fragmenty - Żerniki Wr.-Siechnice oraz Siechnice-Łany o łącznej długości ok. 13 km

WOW Siechnice - Łany

Pierwszym oddanym do użytku fragmentem WOW był 8,4-kilometrowy odcinek od Siechnic do Łan. Droga ta jest przejezdna od 15 lutego 2013 roku, a stanowiący jej część most przez Odrę został wybudowany w kwietniu 2011 roku. Droga ta połączyła DK94 (wylotówka z Wrocławia na Oławę i Opole) z drogą wojewódzką 455 (kierunek na Jelcz-Laskowice).

Tę część zadania podzielona na trzy mniejsze kontrakty. Odcinek od Siechnic do Łan wraz z mostami przez Odrę i Oławę wybudowała firma Budimex (umowa z 19 września 2009 r.). Konsorcjum Berger Bau wybudowało łącznik od miejscowości Łany do ronda na drodze 455 (umowa 17 marca 2010 r.). Z kolei Eurovia zrealizowała dwupoziomowe skrzyżowanie z DK94 i wiadukt nad torami kolejowymi w Siechnicach (umowa 15 lutego 2011 r.).

Zadanie to kosztowało 347.617.508,01 zł, z czego kwota dofinansowania z funduszu unijnego wyniosła 162.123.839,39 zł.

Droga zbudowana w klasie G ma po jednym pasie ruchu w każdą stroną (poza skrzyżowaniem z drogą 94, gdzie powstał już docelowy, dwupasmowy układ ruchu), z pozostawionym miejscem na dobudowanie po jeszcze jednym pasie ruchu. Poza samą drogą powstały trzy mosty, estakady nad zbiornikami przeciwpowodziowymi, wiadukty nad dwoma liniami kolejowymi (prawie 2 km dróg zostało zbudowana na obiektach inżynieryjskich - mosty, wiadukty, estakady).

WOW Żerniki Wrocławskie - Siechnice

19 grudnia 2014 roku otwarty został 5-kilometrowy odcinek Wschodniej Obwodnicy Wrocławia Żerniki Wrocławskie – Siechnice. Droga ta zaczyna się dokładnie na rondzie w miejscowości Iwiny, na skrzyżowaniu z drogą wojewódzką 395 (na Strzelin), i kończy w Siechnicach na skrzyżowaniu z DK94.

Przetarg na realizację tego zadania wygrało konsorcjum z firmą Pol-Dróg Dolny Śląsk jako liderem, a umowa została podpisana 20 lipca 2012 roku. Droga ta kosztowała 101.700.121,68 zł, z czego kwota dofinansowania wyniosła 74.771.899,85 zł.

Zgodnie z umową, poza samą drogą klasy G, powstały wiadukty nad liniami kolejowymi, most nad Brochówką oraz pozostałe obiekty inżynierskie.

Odcinki WOW w fazie projektowej

Wciąż w fazie projektowej znajdują się dwa odcinki, które pozwolą połączyć WOW z istniejącymi już drogami, stanowiącymi pierścień drogowy Wrocławia - na północy z łącznikiem Długołęka i na południu z autostradą A4. Oba te odcinki mają być realizowane równolegle, a przetargi mają zostać ogłoszone w 2016 roku. Co ważne, w maju 2015 roku Gmina Wrocław porozumiała się z samorządem województwa dolnośląskiego i dofinansuje budowę północnego odcinka wschodniej obwodnicy kwotą 33 mln zł.

WOW Łany - Długołęka

Aktualnie opracowywany jest Program Funkcjonalno-Użytkowy, na podstawie którego DSDiK zamierza ogłosić przetarg w formule "Zaprojektuj i wybuduj" na budowę obwodnicy od ronda na drodze 455 w Strachocinie do DK98. Województwo Dolnośląskie posiada grunty, na których powstanie ok. 4,7 km nowej drogi. Zanim więc ruszy budowa, niezbędny będzie więc wykup brakujących terenów.

Ogłoszenie przetargu na odcinek WOW od DW455 do DK98 nastąpi na przełomie 2015/2016 roku. Według harmonogramu zakończenie budowy tego fragmentu Wschodniej Obwodnicy Wrocławia ma nastąpić w 2020 roku.

WOW Żerniki Wrocławskie - Bielany Wrocławskie

Opracowano warianty przebiegu drogi wojewódzkiej pomiędzy rondem w Żernikach Wr. na DW395 a ul. Karkonoską we Wrocławiu (na wysokości centrum handlowego Auchan). Opracowywane były koncepcje trzech wybranych wariantów. Jako preferowany wskazano wariant z przejściem przez wieś Wysoka, gdyż jest zgodny z MPZP. Podjęto decyzję, że będzie to droga jednojezdniowa dwupasowa.

W grudniu 2015 roku samorząd województwa dolnośląskiego podjął decyzje o poprowadzeniu 6 kilometrowego odcinka przez miejscowośc Wysoka. Rozwiązanie to samorząd uznał za najprostsze, najszybsze i najbardziej ekonomiczne, opierające się na korytarzu drogowym zaplanowanym w tym miejscu blisko dwadzieścia lat temu. Koszt całej inwestycji od Długołęki do Bielan Wrocławskich, to ponad pół miliarda złotych.

Ogłoszenie przetargu na powyższy odcinek obwodnicy Wrocławia od DW395 do ul. Karkonoskiej (ok. 7 km) ma nastąpić w IV kwartale 2016 roku. Planowany termin zakończenia WOW to 2020 rok.

Śródmiejska Obwodnica Wrocławia

O ile w codziennej jeździe AOW oraz WOW pozwalają przede wszystkim ominąć Wrocław lub dostać się do skrajnie położonych dzielnic miasta, to dla wewnętrznego układu komunikacyjnego stolicy Dolnego Śląska bardzo duże znaczenie ma Śródmiejska Obwodnica Wrocławia. Obecnie liczy ona nieco ponad 17 km, a docelowo jej długość ma się zwiększyć do minimum 25 km.

ŚOW wiedzie następującymi ulicami: Al. Armii Krajowej, Wiśniową i Al. gen. J. Hallera omija centrum od południa, Klecińską, Na Ostatnim Groszu oraz mostem Milenijnym - od zachodu i ostatnim oddanym do użytku w 2010 roku północnym odcinkiem. Śródmiejska obwodnica na całej długości jest dwujezdniowa z dwoma lub trzema pasami ruchu w każdą stronę. Na al. Armii Krajowej i ul. Hallera pomiędzy jezdniami znajdują się wydzielone torowiska tramwajowe. Obwodnica ta jest drogą klasy GP (ruch główny przyspieszony), część jej skrzyżowań stanowią dwupoziomowe węzły.

Śródmiejska Obwodnica Wrocławia przecina szereg wylotowych ulic z miasta - Krakowską w kierunku Oławy i Opola, Ślężną i Powstańców Śl. w kierunku węzła Bielany na autostradzie A4, Strzegomską w kierunku lotniska, Legnicką w kierunku Lubina oraz Żmigrodzką w kierunku Poznania.

Odcinki w fazie projektowej

Władze Wrocławia zapewniają, że istniejący kształt obwodnicy śródmiejskiej nie jest jeszcze jej ostatecznym kształcie. Mowa jest o co najmniej dwóch odcinkach, choć do pełni szczęścia brakuje trzech. Niestety, oba odcinki są wciąż w fazie koncepcyjno-projektowej i nie wiadomo, kiedy zostaną do użytku mieszkańcom Wrocławia.

Żmigrodzka - Krzywoustego

Ten odcinek pozwoli połączyć obwodnicę z Psim Polem i starą wylotówką (DK98) na Warszawę. Według planów ma biec przez ul. Kamieńskiego (na ten odcinek jest już podobno projekt, ale nie ma pieniędzy), następnie przez poligon, wzdłuż Lasu Sołtysowickiego i dotrzeć do ul. Krzywoustego.

Aleja Wielkiej Wyspy

Dużo więcej szumu jest wokół budowy wschodniego odcinka obwodnicy - od Armii Krajowej, przez mosty nad Oławą i Odrą (Most Wschodni) i dzielnice Biskupin i Sępolno. To właśnie mieszkańcy tych dwóch dzielnic, określanych też mianem Wielkiej Wyspy, utworzyli Akcję Park Szczytnicki, która dość umiejętnie blokuję budowę obwodnicy przez te tereny. Według planów ten odcinek Śródmiejskiej Obwodnicy Wrocławia miałby się kończyć na ul. Mickiewicza, co właśnie stanowi punkt sporny.

Wielka Wyspa - Krzywoustego

Rozwiązaniem byłoby wybudowanie ostatniego odcinka, który połączyłby wewnętrzną obwodnicę Wrocławia. Choć miejscy radni popierają ten pomysł, to jednak jego realizacja wydaje się najbardziej odległa w czasie. Miasto nie jest właścicielem terenów, po których miałby biec ostatni odcinek ŚOW - to nie tylko sprawia, że cała inwestycja będzie sporo droższa, ale też znacząco wydłuży się w czasie.