Drogi w województwie pomorskim

Położenie, podział administracyjny, miasta, powiaty na Pomorzu

Województwo pomorskie położone jest w północno-centralnej części Polski, nad Morzem Bałtyckim - jest ono jednym z trzech województw posiadających do niego dostęp. W jego granicach znajduje się ujście Wisły – największej polskiej rzeki, jedna z trzech europejskich depresji, czyli obszarów położonych poniżej poziomu morza, a także wędrująca nadmorska pustynia. Region słynie z wielu jezior, w tym z trzeciego pod względem wielkości jeziora w Polsce – Jeziora Łebsko, oraz dużej liczby lasów – trzeci pod względem zalesienia region kraju. Pomorskie sąsiaduje z województwami kujawsko-pomorskim, warmińsko-mazurskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim, na Mierzei Wiślanej posiada granicę państwową z rosyjskim obwodem kaliningradzkim. Jego najbardziej wysunięty na północ kraniec, miejscowość Jastrzębia Góra, jest jednocześnie najdalej na północ wysuniętym krańcem Polski.
W skład województwa pomorskiego wchodzi 16 powiatów, 4 miasta na prawach powiatu (Gdańsk, Gdynia, Sopot i Słupsk) oraz 123 gminy. Prawa miejskie posiadają w województwie 42 miejscowości, a wśród nich największe to Gdańsk, Gdynia, Słupsk, Tczew i Wejherowo.

Mapa drogowa województwa pomorskiego

Najważniejszymi drogami regionu jest autostrada A1 i drogi ekspresowe S6 i S7 i to one gwarantują dostęp do największych ośrodków urbanizacyjnych województwa. Dzięki swemu wyjątkowemu położeniu województwo pomorskie posiada jedną z lepiej rozwijających się gospodarek w Polsce. Szeroko pojęta gospodarka morska, od rybołówstwa po budowę jachtów, jest główną siłą napędową regionu, a dobrze rozwinięty przemysł bursztyniarski czyni z niego światowego lidera w tym segmencie. Liczne, zlokalizowane w województwie porty są niezwykle ważne dla Polskiej gospodarki i handlu, a także, o czym nie należy zapominać, dla prężnie rozwijającej się w regionie turystyki. Pomorskie to również specjalne strefy ekonomiczne, skupione na produkcji elektroniki i farmaceutyków, a także powstająca właśnie tzw. Gdańska Dolina Krzemowa, w której już teraz produkuje się 18% pochodzącego z Polski oprogramowania komputerowego. Województwo posiada jedno z wyższych PKB w skali kraju, stanowiące 5,5% jego całości. Jednym z czynników wpływających na intensywny rozwój regionu są także jego główne transportowe szlaki: autostrada A1 i tory kolejowe łączące Gdynię, a więc i całe Trójmiasto z położoną w województwie kujawsko-pomorskim Bydgoszczą. Postępująca urbanizacja zachodzi wokół większości pomorskich miast i jest ściśle związana z rozwojem infrastruktury drogowej. W przypadku Trójmiasta niezwykle istotne są drogi krajowe nr 91 i nr 22, wzdłuż których rozwija się osadnictwo i droga krajowa nr 6 na odcinku do Luzina, gdzie gęstość zaludnienia jest szczególnie wysoka. Procesy osadnicze zachodzą także na obszarze między Trójmiastem a Kościerzyną. Rozwój tego subregionu wspiera droga krajowa nr 20, oraz drogi wojewódzkie o numerach: 216, 221 i 222. Z kolei dla rozwoju Słupska ważne pozostają droga krajowa nr 6, szczególnie na linii między Słupskiem a Lęborkiem, droga krajowa nr 21, a także drogi wojewódzkie nr 210 i nr 212. Region Kaszub, a szczególnie cechujący się gęstszym od innych gmin zaludnieniem pas między Człuchowem a Czerskiem, rozwija się dzięki drodze krajowej nr 22 i drogom wojewódzkim nr 235 i 240. Obszarem o słabszym oddziaływaniu i z problemami komunikacyjnym pozostaje subregion kwidzyński, który przecina droga krajowa nr 55. Nieco wolniejszy rozwój tego subregionu spowodowany jest brakiem mostu na Wiśle, który łączyłby Kwidzyn z zachodnią częścią województwa. Rozwój każdego województwa uzależniony jest od stanu infrastruktury technicznej i drogowej i nie inaczej jest z województwem pomorskim. Z analizy przeprowadzonej przez Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego wynika, że obszarami szczególnie atrakcyjnymi dla inwestorów są miasta położone przy głównych szlakach transportowych, takich jak drogi A1, S6 i drogi krajowe o numerach: 6, 20, 22, 55 i 91. Tereny inwestycyjne, takie jak te położone nieopodal Tczewa, przy węźle autostradowym, czy w Gminie Pruszcz Gdański przy Obwodnicy Trójmiasta cechują się wyjątkowo dobrą lokalizacją i skomunikowaniem z całym wojewódzkim systemem dróg. Region połączony jest siecią transportową z sąsiadującymi województwami: zachodniopomorskim od zachodu, wielkopolskim i kujawsko-pomorskim od południa i warmińsko-mazurskim od wschodu. Drogi międzynarodowe przebiegające przez województwo zapewniają mu połączenie z resztą kontynentu: Niemcami, Białorusią, a nawet Grecją. Międzynarodowy transport do Skandynawii umożliwiają połączenia promowe przez Bałtyk. W województwie pomorskim istnieje niestety problem z brakiem obwodnic wokół niektórych większych miast. Szczególnie istotna wydaje się kwestia budowy obwodnic miast położonych przy drogach nr 6 i nr 22: Lęborka, Malborka, Chojnic, Starogardu Gdańskiego i Człuchowa. Ponadtrzydziestotysięczny Malbork połączony jest z północą województwa drogą wiodącą przez rzekę Nogat, a most przed miastem jest często zakorkowany. W niedługim czasie rozpocząć ma się budowa drugiej nitki mostu, co usprawni komunikację w regionie.
Mapa transportowa województwa odpowiada jego obszarom zamieszkanym, jednak postępujący rozwój wymusza ciągłe rozwijanie infrastruktury, co w przeszłości było niestety zaniedbywane. Pomorskie stoi więc przed wieloma problemami komunikacyjnymi, których rozwiązanie wymaga konsekwentnych inwestycji. Regionalna strategia rozwoju transportu w województwie pomorskim na lata 2007-2020, opracowana przez Sejmik Województwa Pomorskiego, informuje, że na obszarze województwa ok. 12% dróg krajowych i ok. 50% dróg wojewódzkich znajduje się w niezadowalającym stanie technicznym i kwalifikuje się do remontu lub naprawy nawierzchni. Na stan dróg wpływa szybko zwiększająca się liczba samochodów osobowych w województwie oraz wzmożony ruch transportowy, odbywający się do i z pomorskich portów. W regionie duży problem stanowi również niewystarczająca spójność szlaków komunikacyjnych łączących tereny poszczególnych województw, które po reformie administracyjnej weszły w skład województwa pomorskiego. Spadkowi dostępności transportowej regionu starają się zapobiec jego władze. Strategia rozwoju transportu w województwie pomorskim przewiduje, że do 2020 r. 80% dróg krajowych i wojewódzkich będzie w dobrym stanie technicznym. Strategia zakłada również znaczne poprawienie bezpieczeństwa na pomorskich drogach i przewiduje, że liczba wypadków drogowych spadnie o 30%. Do 2020 r. w największych miastach województwa planuje się wprowadzenie inteligentnego systemu sterowania ruchem. Rozwój infrastruktury transportowej województwa wspiera Unia Europejska. Pomorskie w 2008 r. było drugim w Polsce beneficjentem unijnych środków przeznaczanych na rozwój węzłów komunikacyjnych. Inwestycje mają skrócić łączny czas przejazdu 135 km pomorskich dróg o 40 min.

Obwodnice na Pomorzu, oddane, plany, budowa:

• obwodnica Trójmiasta (w ciągu drogi ekspresowej S6, w 2002 r. przeszła gruntowny remont)
• południowa obwodnica Gdańska (w ciągu drogi ekspresowej S7, otwarta w czerwcu 2012 r., łączy obwodnicę Trójmiejską z drogą krajową nr 7)
• obwodnica Metropolitalna aglomeracji trójmiejskiej (planowana, przyjmie oznaczenie S6)
• obwodnica Słupska (w ciągu drogi ekspresowej S6, otwarta w październiku 2010 r.)
• mała obwodnica Słupska (w budowie)
• obwodnica Kościerzyny (aktualnie projektowana)
• obwodnica Malborka (plany zawieszone, budowa drugiej nitki mostu na Nogacie)
• obwodnica Pruszcza Gdańskiego (otwarta w grudniu 2011 r.)
• południowa obwodnica Tczewa (planowana)
• obwodnica Starogardu Gdańskiego (w fazie planów)
• obwodnica Nowego Dworu Gdańskiego
• mała obwodnica Kwidzyna
• duża obwodnica Kwidzyna (w fazie planów)
• obwodnica Chojnic (otwarta w listopadzie 2008 r.)
• zachodnia obwodnica Chojnic (w fazie planów)
• obwodnica Lęborka (planowana, w ciągu drogi ekspresowej S6).

Mapa powiązań drogowych województwa pomorskiego z województwami ościennymi

Z województwem zachodniopomorskim:

• droga wojewódzka nr 203, prowadząca do Koszalina, łącząca nadmorskie miejscowości: Ustkę i Darłowo,
• droga krajowa nr 6, łącząca położony nieopodal Szczecina Goleniów i Gdynię, przechodząca m.in. przez Słupsk, Lębork i Wejherowo, od Gdyni do połączenia z autostradą A1 w Rusocinie biegnąca również jako droga ekspresowa S6,
• droga wojewódzka nr 209, łącząca Warszkowo koło Sławna, przed którym przechodzi w drogę krajową nr 6, prowadząca do Bytowa na Kaszubach,
• droga wojewódzka nr 208, która łączy się z drogą wojewódzką nr 209 w województwie pomorskim i z drogą wojewódzką nr 205 w województwie zachodniopomorskim, biegnąc przez miejscowości Obłęże, Kępice, Warcino, Wielin,
• droga wojewódzka nr 206, prowadząca z Miastka w województwie pomorskim do zachodniopomorskiego Koszalina,
• droga krajowa nr 20, licząca prawie 320 km, łącząca Stargard Szczeciński i Gdynię, biegnąca m.in. przez Drawsko Pomorskie, Szczecinek i Kościerzynę,
• droga krajowa nr 25, licząca ponad 400 km, łącząca położone w zachodniopomorskim Bobolice z dolnośląską Oleśnicą, przecinająca województwo pomorskie i Człuchów, zapewniająca mu połączenie z leżącą w województwie kujawsko-pomorskim Bydgoszczą,
• droga wojewódzka nr 201, która łączy się w zachodniopomorskim z drogą krajową nr 20, a w pomorskim z drogą krajową nr 22, biegnie przez miejscowości: Czarne, Wyczechy, Bernatka, Bińcze.

Z województwem wielkopolskim

• droga krajowa nr 22, która zapewnia województwu pomorskiemu połączenie z województwem wielkopolskim, lubuskim (a także z granicą państwową z Niemcami w miejscowości Kostrzyn nad Odrą) i z województwem warmińsko-mazurskim (Elbląg), najważniejsze miejscowości przez które biegnie to: Gorzów Wielkopolski, Strzelce Krajeńskie, Człuchów, Chojnice, Czersk, Starogard Gdański, Malbork,
• droga wojewódzka nr 188, łącząca Człuchów i Piłę.

Z województwem kujawsko-pomorskim:

• droga krajowa nr 25
• droga wojewódzka nr 212, łącząca miejscowości Osowo Lęborskie i Zamarte, zapewniająca Chojnicom połączenie z województwem kujawsko-pomorskim i resztą kraju, tuż przed granicą województw przechodząca w drogę krajową nr 25,
• droga wojewódzka nr 240, między Chojnicami a Tucholą i Świeciem w województwie kujawsko-pomorskim,
• droga wojewódzka nr 237, zapewniająca komunikację między Czerskiem a Tucholą, kończąca się w miejscowości Mąkowarsko w województwie kujawsko-pomorskim,
• droga wojewódzka nr 214, łącząca położoną nad morzem Łebę z Warlubiem, gdzie jest skomunikowana z autostradą A1, biegnie przez Lębork, Kościerzynę i Zblewo, gdzie przecina drogę krajową nr 22,
• autostrada A1, łącząca województwo pomorskie z województwem kujawsko-pomorskim i resztą kraju,
• droga krajowa nr 91, nazywana alternatywą dla autostrady A1, ponieważ biegnie wzdłuż niej aż do Trójmiasta, łączy pomorskie z kujawsko-pomorskim i resztą kraju,
• droga krajowa nr 55, prowadząca z Nowego Dworu Gdańskiego, m.in. przez Malbork i Kwidzyn, aż do kujawsko-pomorskiego Grudziądza i miejscowości Stolno.

Z województwem warmińsko-mazurskim:

• droga wojewódzka nr 522, przechodząca w drogę krajową nr 16, łącząca położone w województwie pomorskim Górki z warmińsko-mazurskimi Kisielicami, biegnie m.in. przez Mikołajki Pomorskie i Prabuty,
• droga wojewódzka nr 521, łącząca Kwidzyn i Iławę, biegnąca przez Prabuty i Susz,
• droga wojewódzka nr 519, biegnąca z pomorskiego Starego Dzierzgonia do kujawsko-pomorskiego Morąga,
• droga wojewódzka nr 526, ciągnąca się na niewielkim odcinku (ok. 35 km), między Przezmarkiem a Pasłękiem,
• droga wojewódzka nr 527, łącząca Dzierzgoń i stolicę województwa warmińsko-mazurskiego – Olsztyn, przebiegająca m.in. przez Pasłęk i Morąg,
• droga krajowa nr 22, zapewniająca województwu pomorskiemu połączenie z województwem wielkopolskim, lubuskim (a także z granicą państwową z Niemcami w miejscowości Kostrzyn nad Odrą) i z województwem warmińsko-mazurskim (Elbląg),
• droga krajowa nr 7, o długości ok. 780 km, zapewniająca Trójmiastu i całemu województwu połączenie z granicą polsko-słowacką w Chyżnem w województwie małopolskim, przecina m.in. : Nowy Dwór Gdański, Elbląg, Olsztynek, Mławę, Warszawę, Radom, Kielce i Kraków.

Drogi międzynarodowe w województwie pomorskim

Przez województwo pomorskie przebiegają odcinki Trasy Europejskiej, czyli międzynarodowej sieci dróg, której nadzorowaniem zajmuje się Komisja Gospodarcza ONZ ds. Europy. Są to:
droga międzynarodowa E28 z Berlina do Mińska, o łącznej długości 1160 km. W Polsce składa się na nią 480 km dróg. W województwie pomorskim są to droga krajowa nr 6 i droga krajowa nr 7.
droga międzynarodowa E75 z norweskiego Vardø do greckiej miejscowości Sitía, o łącznej długości 5639 km. Polski odcinek liczy 658 km. W województwie pomorskim na drogę E75 składa się droga krajowa nr 91, łącząca Gdańsk z Pruszczem Gdańskim, droga krajowa nr 6, która łączy Pruszcz Gdański z Rusocinem, a także pomorski odcinek autostrady A1. Droga międzynarodowa E75 częściowo wiedzie przez Bałtyk – istnieją połączenia promowe między Trójmiastem a Finlandią. E75 jest także drogą łączącą Gdańsk z Wiedniem.
droga międzynarodowa E77 biegnąca przez Europę Środkową, łącząca rosyjski Psków z Budapesztem, o łącznej długości 1690 km. W Polsce składa się na nią 720 km dróg. W województwie pomorskim pokrywa się ona z innymi drogami międzynarodowymi – E28 i E75.

Autostrady w województwie pomorskim

Województwo pomorskie przecina Autostrada A1, zwana niekiedy Autostradą Bursztynową. Ma ona docelowo liczyć ok. 580 km i łączyć Rusocin w województwie pomorskim i Gorzyczki położone w województwie śląskim. Tym samym autostrada ułatwi transport między polskim wybrzeżem a mocno uprzemysłowionym południem kraju i granicą państwa z Czechami. Autostrada jest częścią europejskiego układu komunikacyjnego łączącego Gdańsk, Brno, Bratysławę i Wiedeń. Aktualnie trasa liczy blisko 400 km i, oprócz województwa pomorskiego, ciągnie się przez województwa: kujawsko-pomorskie, mazowieckie, łódzkie i śląskie. Gotowe odcinki autostrady A1 łączą Trójmiasto i Łódź (Rusocin - Stanisławie - Swarożyn - Pelplin - Kopytkowo - Warlubie - Nowe Marzy - Grudziądz - Lisewo - Turzno - Lubicz – Czerniewce/Toruń - Ciechocinek - Włocławek - Kowal - Kutno - Piątek – Stryków/Łódź), Tuszyn i Piotrków Trybunalski, Pyrzowice z granicą Polski (Pyrzowice - Piekary Śląskie - Bytom - Zabrze - Gliwice - Knurów - Dębińsko - Rybnik - Żory - Świerklany - Mszana - Gorzyczki - granica państwa). Aktualnie w budowie pozostaje odcinek między Tuszynem a Strykowem (Tuszyn - Romanów - Brzeziny - Łódź - Stryków), który po ukończeniu liczyć będzie ok. 40 km. W fazie projektowej jest odcinek między Piotrkowem Trybunalskim a Częstochową (Piotrków Trybunalski - Kamieńsk - Radomsko - Częstochowa Północ). Trwa postępowanie przetargowe na odcinek łączący Częstochowę i Pyrzowice (Obwodnica Częstochowy - Woźniki - Pyrzowice).
Część autostrady położona w województwie pomorskim liczy ok. 65 km, ciągnie się od Trójmiasta do południowej granicy pomorskiego z województwem kujawsko-pomorskim i składają się na nią dwa odcinki: odcinek Nowe Marzy – Swarożyn, w południowej części województwa, na wysokości Gniewu i Starogardu Gdańskiego oraz odcinek Swarożyn – Rusocin, rozlokowany na wysokości Tczewa, łączący się obwodnicą Trójmiasta S6. Odcinek Swarożyn - Rusocin oddano do użytku w grudniu 2007 r., zaś odcinek Nowe Marzy - Swarożyn w październiku kolejnego roku.

Autostrada A1 między Rusocinem i Swarożynem. Zdjęcia: Gdańsk Transport Company.

Na terenie województwa pomorskiego na autostradę A1 składa się 5 węzłów komunikacyjnych, które łączą ją z innymi drogami. Są to: węzeł Rusocin, zapewniający połączenie z obwodnicą Trójmiasta S6 i drogą wojewódzką nr 226, która dalej przechodzi w drogę krajową nr 91 i łączy Pruszcz Gdański i znajdujące się w sercu Kaszub Nowe Horniki, węzeł Stanisławie, który łączy autostradę z drogą wojewódzką nr 224, zapewniającą komunikację między Tczewem, Skarszewami i Wejherowem, węzeł Swarożyn, w którym Autostradę Bursztynową przecina droga krajowa nr 22, zapewniająca połączenie między granicą Polski z Niemcami w Kostrzynie nad Odrą a Elblągiem w województwie warmińsko-mazurskim (na terenie województwa pomorskiego droga łączy położone na jego zachodnim krańcu Chłuchów i Chojnice z Malborkiem położonym w jego wschodniej części), węzeł Pelplin, który łączy autostradę z drogą wojewódzką nr 229, ciągnącą się między Jabłowem a Wielkimi Walichnowami, węzeł Kopytkowo, położony w południowej części pomorskiego odcinka A1, przy granicy z województwem kujawsko-pomorskim, który łączy ją z drogą wojewódzką nr 231, zapewniającą komunikację między Skórczem a Kolonią Ostrowicką.

Na pomorskim odcinku Autostrady Bursztynowej znajdują się dwa Miejsca Obsługi Podróżnych: jeden pierwszego stopnia, a więc o funkcji wypoczynkowej, z parkingami, urządzeniami sanitarnymi i niewielką gastronomią i jeden drugiego stopnia, pełniący funkcję wypoczynkowo-usługową, ze stacją benzynową i obiektami gastronomiczno-handlowymi. MOP II Olsze znajduje się na wysokości Gniewu i Starogardu Gdańskiego, niedaleko południowej granicy województwa pomorskiego, MOP I Kleszczewko położony jest tuż przed Trójmiastem, na końcowym odcinku autostrady.

Drogi ekspresowe w województwie pomorskim

Droga ekspresowa S6 o długości docelowej ok. 330 km, biegnąc równolegle do linii brzegowej Bałtyku, połączy Szczecin w województwie zachodniopomorskim i Rusocin w województwie pomorskim, stając się główną arterią drogową na północy kraju. Aktualnie droga jest wciąż na etapie projektowania. W województwie pomorskim na S6 składają się dwa odcinki: obwodnica Słupska, licząca ok. 15 km, którą otworzono w październiku 2010 r. i obwodnica Trójmiasta, mająca prawie 40 km, która powstała już w latach 70. ubiegłego wieku, jednak na przełomie wieków poddano ją gruntownej modernizacji. Odcinek słupski zaczyna się w miejscowości Reblinko, przecina Kobylnice, omija miasto i kończy się za jego wschodnią granicą, w Redzikowie. Odcinek stanowiący obwodnicę Trójmiasta zaczyna się w Chylonii – dzielnicy Gdyni, przechodząc z drogi wojewódzkiej nr 468, ciągnie się wzdłuż Gdańska i Sopotu, przecina miejscowości Kowale i Straszyn i kończy się w Rusocinie, przed autostradą A1. Odcinek stanowiący obwodnicę Słupska łączy się z drogą krajową nr 21, natomiast odcinek będący obwodnicą Trójmiasta posiada liczne połączenia, wśród nich największe węzły: Gdańsk Południe, który łączy S6 z inną drogą ekspresową – S7 i Gdańsk Kaczemki, łączący ją z drogą z drogą krajową nr 7 i drogą wojewódzka nr 501. Trójmiejski odcinek posiada również zjazd na drogę krajową nr 20, zjazdy na drogi wojewódzkie nr 221, nr 222, nr 472 w Gdańsku Matarnii i zjazdy na szereg ulic miejskich.

Droga ekspresowa S6 - obwodnica Słupska. Zdjęcie: GDDKiA.

Harmonogram prac na S6 zakłada na lata 2016-2018: realizację 162 km odcinka między Goleniowem a obwodnicą Słupska (z wyłączeniem istniejącej już obwodnicy Nowogardu), budowę odcinka między Gdańskiem i Słupskiem oraz Słupskiem i Lęborkiem. Na lata 2017-2019 harmonogram przewiduje budowę odcinka miedzy miejscowościami Chwaszczyno i Straszyn. W województwie pomorskim budowa odcinka S6, zwanego Obwodnicą Metropolitalną, a także odcinka łączącego go ze Słupskiem kosztować ma ok. 9 mld zł. Dla porównania, koszt dwóch odcinków w województwie zachodniopomorskim będzie wynosić ok. 5 mld zł. Planowany odcinek drogi ekspresowej S6 od węzła Wysoka na Obwodnicy Trójmiasta do Bożepola Wielkiego, położonego niedaleko Lęborka, określany jest mianem Trasy Kaszubskiej lub Trasy Lęborskiej. Trasa pozwoli ominąć Gdynię i tzw. Małe Trójmiasto Kaszubskie. Aktualnie brak odcinków S6 w budowie.

Planowana długość drogi ekspresowej S7 wynosi ok. 720 km. Docelowo ma ona połączyć Trójmiasto z leżącą w województwie małopolskim Rabką, a także zbliżyć aglomerację trójmiejską do aglomeracji: warszawskiej, kieleckiej i krakowskiej. Droga, przebiegając przez cały kraj, połączy jego północ z południem. Projekt S7 obejmuje województwa: pomorskie, warmińsko-mazurskie, mazowieckie, świętokrzyskie i małopolskie. Droga znajduje się w sieci europejskich korytarzy transportowych TEN-T. W województwie pomorskim na S7 składa się, liczący ok. 18 km, odcinek między węzłem S6 Gdańsk Południe, położonym niedaleko Straszyna, a węzłem Żuławy Zachód w Koszwałach, gdzie droga ekspresowa przechodzi w drogę krajową nr 7, która prowadzi dalej, m.in. do Nowego Dworu Gdańskiego i Elbląga. Ważnymi węzłami na S7 są węzły Gdańsk Wschód w Przejazdowie, łączący ekspresówkę z drogą wojewódzką nr 226 i Gdańsk Lipce, który łączy ją z drogą krajową nr 91. Droga posiada także zjazd na drogę krajową nr 89. Aktualnie w województwie pomorskim projektowany jest odcinek S7 miedzy miejscowością Koszwały (Cedry Małe - Dworek - Nowy Dwór Gdański - Ryki - Jazowa - Kazimierzowo) a położonym w województwie warmińsko-mazurskim Elblągiem.

Południowa obwodnica Gdańska - droga ekspresowa S7. Zdjęcie: GDDKiA.

Drogi krajowe województwie pomorskim

• droga krajowa nr 6: Goleniów (droga ekspresowa S6) - Płoty - Koszalin - Lębork - Reda - Gdynia (droga ekspresowa S6)
• droga krajowa nr 7: Żukowo - Gdańsk - Elbląg - Ostróda - Olsztynek - Płońsk - Warszawa - Janki - Grójec - Radom - Kielce - Kraków - Rabka - Chyżne - granica państwa (Słowacja)
• droga krajowa nr 20: Stargard Szczeciński - Chociwel - Węgorzyno - Drawsko Pomorskie - Czaplinek - Szczecinek - Biały Bór - Miastko - Bytów - Kościerzyna - Żukowo - Gdynia
• droga krajowa nr 21: Miastko - Suchorze - Słupsk - Ustka
• droga krajowa nr 22: granica państwa (Niemcy) - Kostrzyn nad Odrą - Wałdowice - Gorzów Wielkopolski - Wałcz - Człuchów - Chojnice - Starogard Gdański - Czarlin - Malbork - Stare Pole - Elbląg
• droga krajowa nr 25: Bobolice - Biały Bór - Człuchów - Sępólno Krajeńskie - Koronowo - Bydgoszcz - Inowrocław - Strzelno - Ślesin - Konin - Kalisz - Ostrów Wielkopolski - Antonin - Oleśnica
• droga krajowa nr 55: Nowy Dwór Gdański - Malbork - Kwidzyn - Grudziądz - Stolno
• droga krajowa nr 90: Mała Karczma (droga krajowa nr 91) - Opalenie - Kwidzyn
• droga krajowa nr 91: Gdańsk - Pruszcz Gdański - Rusocin - Tczew - Gniew - Warlubie - Świecie - Chełmno - Toruń - Piotrków Trybunalski - Kamieńsk - Radomsko - Kłomnice - Częstochowa

Drogi wojewódzkie województwa pomorskiego

Wszystkie drogi wojewódzkie wewnątrz województwa pomorskiego mają łącznie blisko 1730 km. Siecią 71 dróg wojewódzkich zarządza Zarząd Dróg Wojewódzkich w Gdańsku. W województwie transport ułatwia także 159 mostów, kładek i wiaduktów. Nad rzeką Szkaprawą, w miejscowości Rybino, znajduje się jeden z niewielu na świecie kolejowych mostów obrotowych.

Lista wszystkich dróg w województwie pomorskim

Przejście graniczne z Rosją na terenie woj. pomorskiego

Fakt posiadania przez województwo pomorskie granicy z obwodem kaliningradzkim, rosyjską eksklawą, nie należy do powszechnie znanych. Granica na Mierzei Wiślanej ma długość niecałego kilometra i jest jedną z bardziej osobliwych w Europie. Przecina ona bowiem wąski pas lądu, otoczony Morzem Bałtyckim i Zalewem Wiślanym, ciągnie się przez las, piaszczystą plażę i znika w morzu. Wzdłuż granicy nie ma czynnego przejścia granicznego. Najbliższa droga, wojewódzka 501, kończy się w miejscowości Piaski, położonej 5 km od linii granicznej. Niemniej, w ostatnim czasie pojawiły się plany poprowadzenia drogi i budowy przejścia granicznego, które ułatwiłoby wymianę turystyczną i współpracę polskich gmin z Bałtijskiem, miastem portowym położonym w części Mierzei Wiślanej należącej do Rosji. Obwód kaliningradzki i polskie powiaty przygraniczne objęte są ruchem bezwizowym.

Atrakcje turystyczne województwa pomorskiego

Duży stopień zalesienia i wielość jezior czynią z województwa pomorskiego region atrakcyjny turystycznie, konkurencyjny względem Mazur. W jego powierzchni znajdują się dwa parki narodowe, w tym położone w sercu Kaszub Bory Tucholskie, dziewięć parków krajobrazowych i aż 10 jezior o powierzchni przekraczającej 500 ha. Województwo pomorskie to również wiele malowniczo położonych rzek, ze Słupią, Nogatem, Motławą i przepływającymi przez jego teren, ale mającymi swe źródła poza rogatkami województwa, Brdą, Wdą i królową polskich rzek - Wisłą. Co ciekawe, wśród rozległych, dominujących w tym regonie nizin wypiętrza się Góra Wierzyca – jedna z najwyższych w północnej Polsce. Oferuje ona aktywny wypoczynek we wszystkich porach roku, zimą stając się atrakcyjnym miejscem dla narciarzy i miłośników sportów zimowych. Obszary objęte ochroną środowiska i strefy ochrony krajobrazu stanowią aż 33 proc. całego województwa, dzięki czemu jest to czołowe pod tym względem województwo w kraju.
Pomorskie znane jest z pięknej linii brzegowej Morza Bałtyckiego, wzdłuż której rozsiane są malowniczo położone miejscowości i dawne osady rybackie, dziś tętniące życiem i oferujące różne formy wypoczynku turystom z całego kraju i nie tylko. Oprócz doskonałych warunków do rekreacji i otaczającej je nadmorskiej przyrody, słyną one z zabytkowych, często ponad stuletnich latarni morskich, niegdyś wskazujących drogę marynarzom i rybakom, dziś otwartych dla zwiedzających. Za najpopularniejsze kurorty województwa pomorskiego uchodzą: Ustka, Łeba, Władysławowo, Jastarnia, Krynica Morska. W sezonie letnim są one celem wielu Polaków z najodleglejszych zakątków kraju, spragnionych słońca, pięknych plaż i rozrywki. Turystów nad pomorski Bałtyk przyciągają także słynne ruchome wydmy w Słowińskim Parku Narodowym – prawdziwy ewenement w skali światowej, często określany mianem polskiej pustyni. Przemieszczają się one w tempie do 10 metrów rocznie, stopniowo pochłaniając otaczający je las. Wędrówka wydm odsłania niegdyś całkowicie pochłonięte przez masy piasku drzewa, których szczątki przypominają dziś cmentarzysko natury. Inna, wielką nadbałtycką atrakcją jest Mierzeja Helska – pas lądu oddzielający morze i Zatokę Pucką, przypominający swym kształtem kosę, który w najwęższym miejscu ma zaledwie 150 m. szerokości. Położone na Mierzei Chałupy są znaną plażą nudystów, szczególnie rozpopularyzowaną przez wielki przebój Zbigniewa Wodeckiego – „Chałupy welcome to”. Helska Stacja Morska Uniwersytetu Gdańskiego prowadzi jedyne w Polsce fokarium – ośrodek, dzięki którego staraniom zaobserwować można wzrost liczebności foki szarej na obszarze południowego Bałtyku. Mierzeja Helska, obok Mierzei Wiślanej uznane zostały przez portal The World Geography za jedne z najpiękniejszych mierzei świata.

Słowiński Park Narodowy. Zdjęcie: conadrogach.pl.

Województwo pomorskie to także wiele zabytków i miasta zajmujące ważne miejsce w historii Polski. Gdańsk, będący przecież miastem portowym, był oknem na świat dla całej Rzeczypospolitej. Jego blisko tysiącletnia historia eksponowana jest w wielu muzeach. Malownicza gdańska starówka słynie z bursztynu i klimatycznych artystycznych galeryjek, ulokowanych w zabytkowych kamienicach. Bazylika Mariacka jest największą w Europie świątynią gotycką wybudowaną z cegły. Inne symbole Gdańska to m.in. Fontanna z Neptunem i Żuraw – największy dźwig portowy średniowiecznej Europy. W mieście rozpoczęła się II Wojna Światowa, a wydarzenia w Stoczni Gdańskiej doprowadziły do upadku komunizmu. W Gdańsku organizowany jest Jarmark św. Dominika, najstarsza w Polsce i jedna ze starszych w Europie imprez o charakterze handlowo-rozrywkowych, o tradycji liczącej ponad 750 lat. Sopot, wchodzący obok Gdańska i Gdyni w skład Trójmiasta, to popularne miasto kurortowe, z najdłuższym drewnianym molo na kontynencie. Gdynia słynie jako miasto portowe, które zostało wybudowane od podstaw w ubiegłym wieku.
Jednak mapa zabytków województwa pomorskiego to nie same tylko Trójmiasto. Jednym z ważniejszych zabytków położonych w granicach województwa jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO zamek w Malborku, będący niegdyś siedzibą wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego i władz Prus Zakonnych. Zamek w Malborku uchodzi za wyjątkowy przykład europejskiej architektury średniowiecznej i jest jednym z największych gotyckich zamków na świecie. W sezonie letnim w Malborku organizowane jest Oblężenie Malborka – popularny festiwal kultury średniowiecznej, jedna z większych inscenizacji historycznych w Polsce. Podobne warownie, nieco mniej okazałe, choć równie ciekawe, rozsiane są po całym województwie i stanowią nieodłączny element jego krajobrazu.