Drogi w województwie lubuskim

Charakterystyka województwa

Województwo lubuskie leży w zachodniej części naszego kraju. Graniczy z województwami: zachodniopomorskim, wielkopolskim, dolnośląskim oraz Republiką Federalną Niemiec. Zajmuje powierzchnię 13984 km kw., co stanowi 4,5% terytorium Polski. Liczba mieszkańców oscyluje wokół 1,02 mln, co stanowi około 2,6% ludności całego kraju. Województwo lubuskie jest słabo zaludnione – na 1 km kw. przypadają 73 osoby (średnia krajowa to 124). Lubuskie należy do przeciętnie zurbanizowanych – w miastach mieszka 65% ludności (średnia krajowa to 62%). Bardzo duży obszar, bo aż połowę terenu całego województwa zajmują lasy, co daje pierwsze miejsce w kraju w tej kategorii. Główne miasta to Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra.

Zielona Góra - ratusz. Zdjęcie: Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego.

Specyfika ukształtowania terenu województwa lubuskiego jest wybitnie nizinna. Średnia wysokość całego województwa to zaledwie 82 m n.p.m. a najwyższy punkt stanowi Góra Żarska (227 m n.p.m.). Województwo graniczy z Niemcami od zachodu (na Odrze i Nysie Łużyckiej), na długości niemal 196 km oraz z województwami: dolnośląskim na południu (na długości 224 km), wielkopolskim na wschodzie (na długości 278 km) i zachodniopomorskim na północy (na długości 206 km). W skład lubuskiego wchodzi kilka krain historycznych, jednak, paradoksalnie, najmniej w nim ziemi lubuskiej, której lwia część znajduje się po zachodniej stronie naszej granicy. Oprócz niej znajdziemy w województwie lubuskim przede wszystkim historyczny Śląsk, Wielkopolskę i Dolne Łużyce. Siedzibą wojewody jest Gorzów Wielkopolski a siedzibą sejmiku województwa Zielona Góra. Łącznie w skład lubuskiego wchodzi 13 powiatów (w tym dwa miasta na prawach powiatów), zawierających 82 gminy. Z 42 miast województwa największe i najludniejsze to Zielona Góra, Gorzów Wielkopolski, Nowa Sól, Żagań, Żary, Kostrzyn nad Odrą.

Mapa drogowa województwa lubuskiego

Centralną osią województwa jest autostrada A2, zwana Autostradą Wolności, przecinająca lubuskie z zachodu na wschód (od granicy z Niemcami w Świecku do granicy z województwem wielkopolskim w okolicach Trzciela). A2 stanowi część drogi międzynarodowej E30, stanowiącej najważniejszy europejski szlak na osi wschód-zachód. Droga E30 zaczyna swój bieg w irlandzkim Cork, wiedzie przez Wielką Brytanię, Holandię, Niemcy, Polskę, Białoruś i dociera aż do rosyjskiego Omska. Polski odcinek ze Świecka do Kukuryków docelowo ma mieć długość 657 km. W granicach województwa lubuskiego autostrada A2 ma długość ok. 92 km. Drugą autostradą województwa jest A18, której budowa trwa, a w zasadzie została przerwana i oczekuje na wznowienie. Z planowanej długości ok. 78 km zbudowano dotychczas ok. 7 km i całość jezdni północnej. Jezdnia południowa pamięta czasy III Rzeszy i oczekuje na pilny remont i dostosowanie do parametrów autostrady. A18 łączy granicę państwa w Olszynie z Krzyżową koło Bolesławca (województwo dolnośląskie), gdzie łączy się z autostradą A4. Autostrada wchodzi w skład drogi międzynarodowej E36, przebiegającej przez Niemcy i Polskę pomiędzy Berlinem a trasą E40 (czyli autostradą A4; kończy się na tym samym węźle, co A18). Na obszarze województwa lubuskiego autostrada A18 ma długość ok 50 km.

Jedyną drogą ekspresową w lubuskim jest droga S3, biegnąca z północy, od granicy z województwem zachodniopomorskim na południe, w kierunku województwa dolnośląskiego. Planowana długość całej drogi (Świnoujście – Lubawka) to 478 km a odcinek przebiegający przez województwo lubuskie ma mieć długość 184 km. S3 w lubuskim biegnie od granicy z woj. zachodniopomorskim aż do Nowej Soli. Droga jest wciąż w budowie. Trwa aktualnie budowa drugiej jezdni na Obwodnicy Gorzowa i Międzyrzecza oraz na odcinku od Sulechowa do Nowej Soli. Na pozostałych odcinkach ma już po dwa pasy ruchu w każdym kierunku.

Droga ekspresowa S3 w Świebodzinie. Zdjęcie: GDDKiA.

Wśród ważnych obwodnic wymienić należy przede wszystkim:

• obwodnica Gorzowa Wielkopolskiego (droga ekspresowa S3)
• obwodnica Zielonej Góry (droga ekspresowa S3 i DK nr 32)
• obwodnica Świebodzina (droga ekspresowa S3 i DK nr 92)
• obwodnica Międzyrzecza (droga ekspresowa S3)
• obwodnica Skwierzyny (droga ekspresowa S3)
• obwodnica Sulechowa (droga ekspresowa S3 i DK nr 32)
• obwodnica Rzepina (autostrada A2)
• obwodnica Łęknicy (DK nr 12)
• obwodnica Żar (DK nr 12)
• obwodnica Wilkanowa (DK nr 27)
• obwodnica Żagania (DK nr 12)
• obwodnica Szprotawy (DK nr 12)

Obwodnica Gorzowa Wielkopolskiego. Zdjęcie : GDDKiA.

Wśród najważniejszych powiązań drogowych województwa lubuskiego, łączących je z województwami ościennymi, oprócz wymienionych powyżej autostrad i drogi ekspresowej S3, należy pamiętać o:

• droga krajowa nr 12 – łączy województwo lubuskie zarówno z Republiką Federalną Niemiec (przejście graniczne na Nysie Łużyckiej w Łęknicy) jak i województwami dolnośląskim i wielkopolskim; 12-ka opuszcza województwo lubuskie przecinając klin woj. dolnośląskiego (mija m.in. Głogów) po czym w okolicach Szlichtyngowej wraca do lubuskiego, by po chwili opuścić je już na stałe, wpadając za Wschową do woj. wielkopolskiego; na terenie województwa lubuskiego 12-ka przecina autostradę A18 (niedaleko Trzebieli) oraz (mijając od północy Żary) krajową 27-kę (łączącą granicę państwa z Niemcami w Przewozie z Zieloną Górą); droga przejeżdża m.in. przez Żary, Żagań, Szprotawę i Wschowę; łączna długość na terenie województwa lubuskiego: 107 km
• droga krajowa nr 22 – stanowi łącznik lubuskiego z województwem zachodniopomorskim; droga biegnie wzdłuż osi wschód-zachód, poczynając od granicy polsko-niemieckiej na Odrze w Kostrzynie nad Odrą; kierując się na północny-wschód droga styka się w Wałdowicach z krajową 24-ką (która łączy tę wieś z Pniewami w województwie wielkopolskim), przecina ekspresową drogę S3 w Gorzowie Wielkopolskim, mija Strzelce Krajeńskie, Dobiegniew o opuszcza województwo lubuskie; łączna długość krajowej 22-ki w województwie to 122 km
• droga krajowa nr 24 – stosunkowo krótka droga krajowa odchodząca od krajowej 22-ki w okolicach wsi Wałdowice; 24-ka kieruje się na wschód, przecina ekspresową S3-kę na południe od Skwierzyny i opuszcza województwo lubuskie wpadając do wielkopolskiego; długość drogi w województwie lubuskim: 46 km
• droga krajowa nr 31 – droga łącząca ziemię lubuską z województwem zachodniopomorskim (kończy bieg w Szczecinie); 31-ka zaczyna bieg w Słubicach na styku z inną drogą krajową – nr 29 (Słubice – Krosno Odrzańskie) i wiedzie na północ, w Kostrzynie nad Odrą przecina krajową 22-kę i opuszcza województwo lubuskie wjeżdżając do zachodniopomorskiego; długość 31-ki w lubuskim wynosi 38 km
• droga krajowa nr 32 – przebiega przez województwa lubuskie na osi wschód-zachód i łączy je z woj. wielkopolskim; prowadzi od granicy z Niemcami w Gubinku koło Gubina do Stęszewa (woj. wielkopolskie); na 14-kilometrowym odcinku prowadzi drogą ekspresową S3; łączy aglomerację poznańską z zielonogórską oraz z granicą polsko-niemiecką; długość w obrębie województwa: 104 km
• droga krajowa nr 92 – stanowi alternatywę dla autostrady A2; swój bieg zaczyna w Rzepinie, ponad 20 km od granicy z RFN; droga przebiega przez niemal cały kraj na osi wschód-zachód równolegle do A2; koniec 92-ki znajduje się w miejscowości Kałuszyn niedaleko Mińska Mazowieckiego a jej łączna długość w całym kraju to ponad 472 km; w granicach województwa lubuskiego krajowa 92-ka stanowi obwodnice Świebodzina i Trzciela a długość lubuskiego odcinka drogi wynosi 90 km; w okolicach Świebodzina 92-ka przecina ekspresową S3-kę a niedługo potem melduje się już w województwie wielkopolskim
• droga wojewódzka nr 130 – droga wojewódzka o długości 29 km łącząca Gorzów Wielkopolski z DK 23 w Barnówku (województwo zachodniopomorskie)
• droga wojewódzka nr 151 – ważna droga wojewódzka o długości 136 km łącząca Świdwin (województwo zachodniopomorskie) z Gorzowem Wielkopolskim
• droga wojewódzka nr 156 – startuje w Kleśnie, niedaleko Drezdenka; łączy lubuskie z województwem zachodniopomorskim; w Strzelcach Krajeńskich droga przecina krajową 22-kę i opuszcza województwo lubuskie po ok. 39 km
• droga wojewódzka nr 160 – ważny łącznik województwa lubuskiego zarówno z wielkopolskim jak i zachodniopomorskim; droga zaczyna bieg w Suchaniu (powiat stargardzki) a kończy w Miedzichowie (powiat nowotymski); jej łączna długość to 144 km a długość lubuskiego odcinka stanowi 37 km; przejeżdża przez m.in. Dobiegniew i Drezdenko
• droga wojewódzka nr 174 – startuje w Drezdenku i kieruje się na wschód, łącząc lubuskie z wielkopolskim (przez Krzyż Wielkopolski dociera do Wielenia)
• droga wojewódzka nr 297 – łączy województwo lubuskie i dolnośląskie; startuje w Nowej Soli, odbijając od ekspresowej S3-ki; stanowi łącznik z autostradami A18 i A4 oraz drogami krajowymi nr 12 i 30; łączna długość drogi to 110 km, lubuski odcinek ma długość 42,4 km
• droga wojewódzka nr 315 – droga o długości 46 km, łączącą krajową 32-kę w Wolsztynie (wielkopolskie) z ekspresową drogą S3 w Nowej Soli
• droga wojewódzka nr 328 – łącznik z województwem dolnośląskim; droga startuje w Nowym Miasteczku (powiat nowosolski) i biegnie na południe; stanowi połączenie m.in. z autostradą A4, krajowymi drogami nr 3, 5, 12 i 94 i dolnośląską Złotoryją

W obrębie województwa lubuskiego znajdują się także inne drogi, o mniejszym znaczeniu dla międzywojewódzkiego transportu. Należy zaliczyć do ich grona przede wszystkim wewnątrzwojewódzkie drogi krajowe nr 27 i 29 oraz niewymienione wyżej drogi wojewódzkie.

Pełna sieć drogowa województwa lubuskiego.

Drogowe przejścia graniczne

Na terenie województwa znajduje się osiem drogowych przejść granicznych. Są to przejścia w: Kostrzynie nad Odrą, Słubicach, Świecku, Gubinie, Gubinku, Olszynie, Łęknicy i Przewozie. Trzy z nich (Świecko, Gubinek, Olszyna) pozwalają na odprawę na Republiki Federalnej Niemiec także samochodów ciężarowych.

Walory turystyczne regionu

Atrakcją turystyczną województwa lubuskiego są wielkie kompleksy leśne, liczne jeziora oraz czyste środowisko naturalne. Turystyka i wypoczynek koncentrują się głównie wokół otoczonych lasami jezior zgrupowanych we wschodniej połowie województwa. Region wyróżnia się znacznym uprzywilejowaniem klimatycznym – ze względu na długie gorące, lato sezon kąpielowy trwa tu od początku czerwca do połowy września. Kompleksy leśne obfitujące w zwierzynę są doskonałym terenem dla myśliwych. Z uwagi na duże zalesienie obszary te mają cechy klimatu leczniczego. Miejscowością pełniącą funkcję uzdrowiska jest Łagów. Województwo nie ma jednego ośrodka dominującego nad innymi liczbą posiadanych obiektów zabytkowych. Ich znaczniejszym skupiskami są Gorzów Wielkopolski, Żagań, Żary, Strzelce Krajeńskie i Zielona Góra.