Na budowie S52 archeolodzy odnaleźli pozostałości Twierdzy Kraków
- Michał Zawadzki
- conadrogach.pl
- 2024-04-12
Znaleziska na budowie S52 okazały się istotnym elementem uzupełniającym wiedzę o funkcjonowaniu Twierdzy Kraków pod koniec XIX wieku i w przededniu wydarzeń związanych z toczącą się jesienią 1914 roku bitwą krakowską. Znalezione obiekty to pozostałości ziemnych konstrukcji związanych z powstającą wokół miasta siecią jednostek militarnych mających za zadanie uczynienie z Krakowa nowoczesnej twierdzy granicznej.
Zakończyła się budowa konstrukcji tunelu pod Zielonkami na S52 Północnej Obwodnicy Krakowa
Zdjęcia: GDDKIA
Fort Tonie
Pierwszy obiekt po zachodniej stronie budowanej S52 związany z umocnieniami z przełomu XIX i XX w. znajdował się na terenie dawnej miejscowości Tonie. Dziś to część Krakowa. Fort nr 44 „Tonie” był jednym z głównych fortów artyleryjskich w systemie Twierdzy Kraków.
Badania archeologiczne pozwoliły odtworzyć dokładny przebieg oraz granice wałów ziemnych i fos. Odsłoniły również elementy stanowiące pozostałości infrastruktury towarzyszącej fortyfikacjom, takie jak studzienka odprowadzająca wodę opadową z terenu szańca piechoty i pozostałości ceglanego pieca.
Ziemne elementy szańca piechoty zostały dokładnie zinwentaryzowane i udokumentowane. Po zakończeniu budowy planowane jest odtworzenie szańca.
Feldbatterie
Na kolejny obiekt związany z elementami fortyfikacji natrafiono w pobliżu dzisiejszej ul. Dożynkowej. Ekipa archeologiczna odsłoniła pozostałości ziemnej konstrukcji oznaczonej pierwotnie jako bateria polowa FB V2. Konstrukcja ta należała do grupy szańców międzypolowych, stanowiących zabezpieczenie zaplecza pomiędzy fortami 45a „Bibice” i 47a „Węgrzce” oraz przedpola prochowni w Witkowicach.
Fortyfikacja ziemna
Trzecim miejscem, w którym natrafiono na pozostałości, było stanowisko Kraków – Prądnik Czerwony po zachodniej stronie drogi krajowej nr 7. W tej lokalizacji natrafiono również na pozostałości szańca ziemnego. Badany obiekt to pozostałości ziemnej fortyfikacji polowej stanowiącej pierwotnie zabezpieczenie zaplecza grupy fortów w Węgrzcach. Obiekt ten powstał ok. 1887 jako niewielka, międzypolowa fortyfikacja ziemna, służąca do walki bliskiej. Jej celem pierwotnie było zabezpieczenie zaplecza fortów nr 47 „Łysa Góra” i 47a „Węgrzce”.
Odkrycia archeologiczne na budowie S52, Północnej Obwodnicy Krakowa
Zdjęcia: GDDKIA
Schron
Na kolejnym wzgórzu, położonym po wschodniej stronie ul. Warszawskiej, odsłonięto pozostałości schronu przeznaczonego dla żołnierzy piechoty. Obiekt miał konstrukcję i wymiary podobne do schronu odkrytego w Toniach.
Podczas badań odkryto przedmioty związane z codziennym życiem żołnierzy. Do takich niewątpliwie należą np. blaszany, emaliowany kubek zaopatrzony na dnie w sygnaturę przedstawiającą dwugłowego orła cesarskiego z napisem Austria i inicjałami H&C 1/2.