Kraków
Kraków dzieli się na 18 dzielnic administracyjnych choć w powszechnym użyciu wymienia się przeważnie sześć – Stare Miasto, Kleparz, Nową Hutę, Podgórze, Zwierzyniec i Grzegórzki.
Kraków położony jest nad Wisłą a na jego terenie ujście znajdują wiślane dopływy: Białucha (dolny bieg Prądnika), Rudawa, Dłubnia, Drwina Długa i Wilga. Leży u zbiegu kilku krain geograficznych: Bramy Krakowskiej, Kotliny Oświęcimskiej, Kotliny Sandomierskiej, Pogórza Zachodniobeskidzkiego, Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, co powoduje, że położony jest niżej od otaczających go terenów. Z tej przyczyny a także z powodu bliskiego sąsiedztwa mocno zindustrializowanych ziem Górnego Śląska, stolica Małopolski należy do miast o największym zanieczyszczeniu powietrza w Polsce, co można zaobserwować w utrzymującym się nad miastem smogu.
Mapa samochodowa Krakowa
Jak w każdym mieście tej wielkości, w Krakowie krzyżuje się wiele dróg o różnym znaczeniu. Mapę drogową Krakowa tworzą:
• dwie trasy europejskie:
- E40 – trasa bezpośrednia relacji wschód-zachód o długości ok. 8000 km, łącząca Calais nad Kanałem La Manche we Francji z granicą Kazachstanu i Chin;
- E77 – trasa pośrednia o długości 1690 km, przebiegająca z północy na południe Europy; trasa zaczyna bieg w rosyjskim Pskowie, biegnie przez Estonię, Łotwę, Litwę, Obwód Kaliningradzki, Polskę (DK7), Słowację i Węgry, gdzie kończy swój bieg wpadając w autostradę M2 pod Budapesztem;
- autostradę A4 – to właśnie w jej ciągu prowadzi trasa E40; droga biegnie przez zachodnie i południowe obrzeża miasta, od węzła Balice do węzła Bieżanów; A4 stanowi fragment zewnętrznej, autostradowej, IV obwodnicy Krakowa; w granicach miasta przejazd drogą jest bezpłatny dla samochodów osobowych (bramki spotkać można na węźle Balice)
- drogę ekspresową S7 – droga funkcjonuje w granicach Krakowa na odcinku od węzła Rybitwy przez w. Bieżanów, gdzie wpada w autostradę A4; kolejny gotowy odcinek prowadzi od Rybitw do węzła Igołomska. Dalsze odcinki w kierunku północnej granicy miasta i woj. świętokrzyskiego zostały skierowane do realizacji. Droga ekspresowa S7 stanowi dalszy ciąg tzw. autostradowej obwodnicy Krakowa, rozpoczętą przez autostradę A4;
- w przyszłości droga ekspresowa S52 - droga ominie miasto od północy i uzupełni mapę dróg oplatających Kraków. Umowę na projekt i budowę tej trasy podpisano po koniec 2018 r. Północna obwodnica Krakowa jako nowy odcinek drogi ekspresowej S52 od wezła Modlnica do w. Mistrzejowice połączy w jeden ciąg już istniejące i realizowane fragmenty obwodnicy Krakowa. Połączy wszystkie wyloty dróg krajowych (DK 79 i 94) po północnej stronie miasta z A4 i S7.
• drogi krajowe:
– DK7 – droga relacji północ-południe, o długości ok. 520 km, łącząca Żukowo koło Gdańska (województwo pomorskie) z granicą państwa ze Słowacją w Chyżnem (województwo małopolskie); w obrębie Krakowa 7-ka omija centrum północnymi, zachodnimi i południowymi obrzeżami miasta, stanowiąc ważną część tzw. autostradowej obwodnicy miasta; na węźle Zakopiańskim, na południu Krakowa, droga odbija od autostrady A4 na południe i prowadzi w kierunku granicy ze Słowacją jako tzw. Zakopianka
– DK44 – droga długości 108 km, zaczynająca swój bieg na południowo-zachodnich obrzeżach Krakowa a biegnąca do Gliwic w województwie śląskim; 44-ka nie zahacza o centrum Krakowa, na rogatkach miasta odbija od autostrady A4 i kierując się na zachód łączy Małopolskę z Górnym Śląskiem;
– DK75 – droga o długości 133 km, łącząca Kraków z granicą państwa ze Słowacją koło Muszynki (województwo małopolskie); podobnie jak droga krajowa nr 44, 75-ka nie gości w centrum stolicy Małopolski, ale na północno-wschodnich obrzeżach miasta odbija na południe od krajowej 79-ki i kieruje się przez Bochnię, Brzesko i Nowy Sącz do polsko-słowackiej granicy
– DK79 – ważna droga krajowa o długości ok. 450 km, łącząca Warszawę z Bytomiem (województwo śląskie); 79-ka wiedzie północnymi osiedlami Krakowa, biegnąc m.in. przez ul. Igołomską, al. Jana Pawła II, al. Andersa, Rondo gen. Maczka, ul. Lublańską (na skrzyżowaniu z al. 29 Listopada łączy się krajową 7-ką), Opolską i Radzikowskiego po czym opuszcza miasto na północnym-zachodzie, kierując się na Górny Śląsk;
– DK94 – droga o długości ok. 634 km pomiędzy Zgorzelcem (województwo dolnośląskie) i granicą państwa z Ukrainą w Korczowej (województwo podkarpackie); 94-ka stanowi bezpłatną alternatywę dla autostrady A4; w granicach Krakowa droga biegnie zachodnimi i południowymi obrzeżami miasta, współtworząc IV obwodnicę miasta; na obrzeżach miasta, we wsi Modlnica, 94-ka zaczyna bieg IV obwodnicy, kierując się na południowy-zachód przecina krajową 79-kę i łącząc się jednocześnie z drogą krajową nr 7 a po chwili (na węźle Balice) także z autostradą A4; 94-ka zjeżdża z autostrady na węźle Wieliczka i samotnie już opuszcza granice Krakowa, zmierzając na wschód w kierunku Tarnowa.
W granicach Krakowa biegną także cztery drogi wojewódzkie:
• DW774 – krótka, 8-kilometrowa droga biegnąca na zachodnich obrzeżach Krakowa; przecina w okolicach lotniska w Balicach autostradę A4 oraz drogi krajowe nr 7 i 94; łączy drogę krajową 79 z wojewódzką 780-ką;
• DW776 – droga startuje w ścisłym centrum Krakowa, na skrzyżowaniu ulic Tischnera i Kamieńskiego; kieruje się na północny-wschód, przecina krajową 79-kę i po 92 km dociera do Buska-Zdroju w województwie świętokrzyskim;
• DW780 – kolejna droga startująca w centrum miasta; 780-ka zaczyna bieg nad Wisłą, nieopodal Zamku Królewskiego na Wawelu, na skrzyżowaniu Krasińskiego i Zwierzynieckiej; droga kieruje się na zachód, przecina IV obwodnicę miasta i po 57 km dociera do Chełma Śląskiego (województwo śląskie);
• DW794 – droga na północy miasta odbija na północ od biegnących w tym miejscu wspólnie krajowych dróg nr 7 i 79 (skrzyżowanie Opolskiej i K. Wyki); biegnąc cały czas na północ droga opuszcza Kraków i kieruje się na Koniecpol w województwie śląskim.
Obwodnice Krakowa
Ruch w Krakowie ułatwia system czterech pierścieniowo ułożonych obwodnic, rozładowujących korki w ścisłym centrum miasta. Układ tych dróg dobrze widać na mapie drogowej Krakowa.
Pierwsza, wewnętrzna obwodnica to pierścień okalający najstarszą część miasta, zamknięty dla ruchu kołowego (z wyjątkiem mieszkańców itp.).
Druga obwodnica miasta stanowi już realne udogodnienie dla poruszających się po mieście i jest jedynym w pełni zamkniętym systemem. Wschodnią część tej obwodnicy (al. Powstańców Śląskich) współtworzy droga wojewódzka nr 776.
Kolejna, trzecia obwodnica miasta to już spora, bo ponadtrzydziestokilometrowa inwestycja, oddana jednak do użytku tylko w części. Jej przebieg współtworzą drogi krajowe nr 79 (na północy, od Ronda Ofiar Katynia do al. Bora-Komorowskiego) i nr 7 (od Ronda Ofiar Katynia do ul. Opolskiej) oraz wojewódzka droga nr 776 (krótki odcinek we wschodniej części założenia). Niemal cała zachodnia część III obwodnicy oraz drobne fragmenty na wschodzie znalazły się już w fazie realizacji.
IV obwodnica to tzw. obwodnica autostradowa, choć autostrada A4 tworzy ją jedynie na południu (węzeł Balice – węzeł Bieżanów). Tworzy ją południowy fragment (A4), zachodni (A4 i DK94) oraz fragment drogi ekspresowej S7 na wschodzie (węzeł Rybitwy – węzeł Igołomska). Pozostałe odcinki IV obwodnicy przewidziane są do realizacji do 2025 r. (chodzi o północne i północno-wschodnie fragmenty, na które składać się będą droga ekspresowa S7 oraz DK79). Docelowo IV obwodnica ma przejąć cały ruch tranzytowy, który w tym momencie koncentruje się na III obwodnicy i drogach z nią sąsiadujących. Obwodnicę dopełni jeszcze biegnąca od północy droga ekspresowa S52, która połaczy od zachodu autostradę A4, DK94 z biegnącą od wschodu drogą ekspresową S7.