Obwodnica Augustowa
- conadrogach.pl
- opracowanie własne
- 2015-09-24
Obwodnica Augustowa została oddana do użytku 6 listopada 2014 roku. Powstała jako połączenie dwóch dróg - przebudowanej, jednojezdniowej drogi krajowej nr 8 klasy GP z dopuszczalną prędkością 100 km/h, która omija centrum Augustowa od strony zachodniej i ma 21,5 km długości, oraz nowo wybudowanej, dwujezdniowej drogi ekspresowej S61 z dwoma pasami ruchu (z rezerwą pod trzeci pas), która stanowi północne obejście Augustowa i liczy 12,8 km długości.
Wytyczenie przebiegu drogi przez miejscowość Raczki (skrzyżowanie DK8 z S61) pozwoliło ominąć Dolinę Rospudy, należącą do objętych ochroną przyrody obszarów Natura 2000. W skład obwodnicy wlicza się również ok. 2,5-kilometrowy łącznik pomiędzy węzłem Suwałki Południe, kończącym północną część obejścia Augustowa i stanowiącym początek przyszłej obwodnicy Suwałk, a krajową "ósemką".
Na obwodnicy Augustowa powstało łącznie pięć węzłów drogowych:
na drodze krajowej nr 8:
- węzeł Augustów;
- węzeł Borki - skrzyżowanie z DK16 (kierunek Ełk);
- węzeł Janówka - skrzyżowanie z drogami powiatowymi (kierunek Nowe Rudki, Turowo);
- węzeł Raczki (pierwotnie Szkocja) - skrzyżowanie z S61 (kierunek Suwałki i w przyszłości również Ełk)
na drodze ekspresowej S61:
- węzeł Suwałki Południe (pierwotnie Suwałki Lotnisko) - koniec obwodnicy Augustowa, początek przyszłej obwodnicy Suwałk.
W ramach budowy tej trasy powstało także wiele obiektów inżynieryjnych, w tym 8 mostów nad rzekami Kamienny Bród, Rospuda, Zalewianka, Głęboka i Szczeberka.
Łączna długość wybudowanej obwodnicy Augustowa w ciągu DK8 i S61 wynosi 36,3 km. Inwestycja została zrealizowana przez firmę Budimex za kwotę 659 mln zł, z dofinansowaniem w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko o wartości 470,6 mln zł.
Historia budowy obwodnicy Augustowa
Dynamicznie zwiększający się pod koniec minionego stulecia ruch tranzytowy w kierunku Litwy sprawił, że o obwodnicy Augustowa zaczęło się mówić już na początku lat 90. XX wieku. Dziennie przez to niewielkie miasteczko o charakterze turystyczno-uzdrowiskowym przejeżdżało nawet 5 tys. pojazdów ciężarowych, co rocznie dawało olbrzymią liczbę ponad 1 miliona 200 tys. ciężarówek, nie licząc ruchu aut osobowych. Jak łatwo sobie wyobrazić, ruch ten generował olbrzymie korki, a także sporą liczbę niebezpiecznych zdarzeń drogowych.
Już w 1992 roku rozpoczęły się prace przygotowawcze do tej inwestycji, w wyniku których w projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Augustów pojawiła się obwodnica, który miałaby biec przez rezerwat przyrody – dolinę Rospudy. Zgodnie z tym planem Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych (poprzednik GDDKiA) opracowała nawet projekt przebiegu obwodnicy. Plany te, jeszcze pod koniec XX w., spotkały się z pierwszymi protestami przeciwników takiego wariantu obwodnicy Augustowa.
Jednak prace projektowe nad takim przebiegiem obwodnicy Augustowa trwały w kolejnych latach, mimo zgłaszanych podczas konsultacji społecznych zastrzeżeń, iż budowana droga w takim wariancie może poważnie naruszyć istniejący w okolicy Doliny Rospudy ekosystem. Powstawały kolejne raporty nt. oddziaływania obwodnicy w takim kształcie na środowisko. W 2003 roku po raz pierwszy głos, pośrednio, w sprawie obwodnicy Augustowa zabrała Komisja Europejska. Komisja stwierdziła, że trasa Via Baltica, w tym projektowana również obwodnica Augustowa, mogą liczyć na unijne dofinansowanie, o ile podjęta decyzja będzie zgodna z przygotowanymi ocenami oddziaływania na środowisko.
W 2005 roku Wojewódzka Rada Ochrony Przyrody pozytywnie zaopiniowała projekty budowy obwodnic Augustowa i Wasilkowa, położonych na obszarach chronionych Natura 2000, a w listopadzie przeprowadzono nawet procedurę mającą na celu wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Jednak nieoczekiwanie pod koniec roku ówczesny minister środowiska, Jan Szyszko, uchylił decyzję wojewody podlaskiego, dotyczącą budowy trzech odcinków via Baltica, w tym obwodnicy Augustowa w ciągu drogi krajowej nr 8.
W 2006 roku trwały dalsze prace nad ustaleniem przebiegu obejścia Augustowa. Rozpatrywane były trzy warianty tej drogi. Pierwszy, popierany przez GDDKiA, przez Dolinę Rospudy. Drugi - przez miejscowość Raczki i trzeci - przez Chodorki. Ponadto, w przypadku budowy trasy przez Dolinę Rospudy, rozważano budowę estakady nad chronionymi obszarami, bądź tunelu. Mimo protestów m.in. Greenpeace'u ostatecznie postawiono na ten pierwszy wariant, na który Komisja Europejska zareagowała wysłaniem upomnienia dla państwa polskiego, sugerując złamanie przepisów dotyczących ochrony środowiska.
W lutym 2007 Komisja Europejska przedstawiła jednoznaczne stanowisko i wszczęła postępowanie przeciwko Polsce w związku z budową obwodnicy Augustowa przez chronione obszary Natura 2000. Mimo to, również w lutym, wojewoda podlaski wydał zgodę na budowę obwodnicy przez Dolinę Rospudy, co spotkało się z ostrą reakcją Komisji i zapowiedzią kar, a także z protestami ekologów w miejscu planowanej inwestycji. Na ulicę Augustowa wyszli również mieszkańcy tego miasta, którzy z kolei protestowali przeciwko działaniom ekologów i żądali przyspieszenia prac nad obwodnicą. 22 lutego na teren budowy weszli geodeci i rozpoczęły się pomiary przed przyszłą budową.
Obwodnica Augustowa w galerii zdjęć:
W kwietniu ruszyły prace ziemne na obwodnicy, jednak nie na terenie Doliny Rospudy. Tam bowiem trwał okres lęgowy ptaków i według decyzji środowiskowej nie można było w tym czasie (od początku marca do końca lipca) prowadzić prac budowlanych. Ponieważ prace na spornym terenie zostały wstrzymane, KE nie wysłała do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wniosku o natychmiastowe powstrzymanie robót, a jedynie o złamanie unijnych przepisów. 20 maja odbyło się referendum lokalne w sprawie przebiegu obwodnicy, które z powodu nieprzekroczenia wymaganego progu nie było wiążące (92% głosów było za budową obwodnicy przez Dolinę Rospudy). Ryzyko podjęcia kolejnych kroków przez KE sprawiło, że nawet po zakończeniu okresu lęgowego nie prowadzono prac ziemnych na torfowiskach.
Po zmianie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szybkie uporządkowanie problemu związanego z budową augustowskiej obwodnicy. Nowy minister środowiska, Maciej Nowicki, zapowiedział zorganizowanie "okrągłego stołu", w którym udział mieliby wziąć eksperci, samorządowcy oraz instytucje pozarządowe. Ostatecznie prace "okrągłego stołu" nad wyborem nowego wariantu przebiegu drogi rozpoczęły się wiosną 2008 roku. Wcześniej, bo w grudniu 2007, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję w sprawie obwodnicy Augustowa przez Dolinę Rospudy.
W styczniu 2009 roku GDDKiA zerwała podpisaną umowę na budowę obwodnicy w dotychczasowym kształcie i w marcu wystąpiła o wydanie decyzji środowiskowej na budowę obwodnicy przez Raczki. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku ostatecznie wydała taką decyzję w grudniu 2009 roku, co pozwoliło ponownie rozocząć realizację inwestycji.
W maju 2010 roku ogłoszony został przetarg na budowę obwodnicy Augustowa przez miejscowość Raczki jako połączenie dwóch dróg - drogi krajowej nr 8 i drogi ekspresowej S61. Najkorzystniejszą ofertę złożyła firma Budimex (659 mln zł) i w 11 marca 2011 roku podpisana została umowa na realizację zadania w systemie zaprojektuj i zbuduj.
W grudniu 2012 roku wojewoda podlaski wydał zezwolenie na realizację obwodnicy Augustowa z klauzulą natychmiastowej wykonalności i jeszcze pod koniec tego roku przekazany został plac budowy. 15 stycznia 2013 roku rozpoczęły się prace budowlane wycinką drzew i krzewów i wytyczeniem pasa drogowego w terenie. Pierwsze pojazdy na obwodnicę Augustowa wjechały w nocy z 6 na 7 listopada 2014 roku.
